شنبه , ۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

مقیاس خودکارآمدی پژوهشی

بسیاری از دانشگاه ها دریافته اند که برای بقا و پیشرفت همه جانبه، باید به صورت استراتژیک عمل کنند و پژوهش را جزء لاینفک فرایند برنامه ریزی استراتژیک بدانند. بنابراین تلاش می کنند تا منابع و فعالیتهای خود را در قالب آموزش و تحقیق با نگاه استراتژیک برای تغییر محیط به طور جهت دار با محوریت تقویت انگیزه پژوهشی توسعه دهند(کرامتی، ۱۳۸۸). از این رو، یکی از مسائل قابل توجه در حوزه آموزش عالی ارزیابی رفتارهای پژوهشی محققان و بررسی عوامل، دلایل و انگیزه های آنهاست(صالحی، کارشکی و آهنچیان، ۱۳۹۴). فعالیتهای پژوهشی دانشجویان از مهمترین اشکال روندهای آموزشی مراکز دانشگاهی است(مارتوشوی، سینوجینا و شرمتیوا، ۲۰۱۴). به باور پژوهشگران، توسعه و بهبود فعالیتهای پژوهشی دانشجویان، مسئولان و برنامه ریزان آموزش عالی را به تکاپو برای تدوین سیاستها و راهبردهای توسعه ای و ایجاد پایگاه های دانشی و بسترسازی مناسب در این زمینه واداشته است(بانگ و کوراک، ۱۹۹۹). بنابراین آموزش و پرورش به عنوان مهمترین رسالت دانشگاه در جهان معاصر، در تربیت موثر دانشجویان و تولید دانش تبلور می یابد(ادیب، فتحی آذر و مولا قلقاچی، ۱۳۹۴).

خودکارآمدی باورهایی است که با نظریه یادگیری اجتماعی برای اولین بار پدیدار شد(رابینز و همکاران، ۲۰۰۴). بندورا از نظریه پردازان دیدگاه شناختی-اجتماعی است که ساز و کارهای تاثیرگذار بسیاری را بررسی کرده است که نقشی بنیادی در انجام دادن تکلیف دارند. او در میان ساز و کارهای تاثیرگذار، هیچ کدام  را با نفوذتر از خودکارآمدی و باورهای افراد به تونایی خود نمی داند. باورهای خودکارآمدی از چهار منبع نشات می گیرند: تجربه ها یا دستاوردهای شخصی؛ تجربه های دیداری؛ ترغیب کلامی و حالات زیست شناختی. کارآمدترین این منابع تجربه های شخصی است، زیرا بنیاد آن بر تجربه هایی است که افرد در آن تبحر یافته است. اگر فرد دریابد که با کوشش پیگیر می تواند بر دشوارترین مشکلات چیره شود، می تواند با پیروزی بر شکست های پیشین پافشاری خودانگیخته اش را نیرو بخشد. در این حالت خودکارآمدی افزایش می یابد و او می تواند آن را به موقعیتهای دیگری گسترش دهد(بندورا، ۱۹۹۷؛ بندوران، ۲۰۰۱؛ بونگ و کلارک، ۱۹۹۹ به نقل از کریم زاده و محسنی، ۳۱:۱۳۸۵). در رویکرد شناختی-اجتماعی باندورا(۱۹۸۷) خود، مرجعی معرفتی شامل ساختارهای شناختی برای ارائه مکانیسمهای درک، ارزیابی و تنظیم رفتار تعریف شده است(واسیل و همکاران، ۲۰۱۱). در این چشم انداز، خود متشکل از مجموعه ای از فرآیندهای شناختی وسازه های رفتاری است که به قضاوت فرد درباره مهارتها و توانمندی های خود برای انجام کارهای مختلف می پردازد.(پنگ، ۲۰۱۲). در نظریه خودکارآمدی، آنچه ما در مورد خود باور داریم، به شدت کار و فعالیت ما را تحت تاثیر قرار می دهد(کلاسن، کراچاک و راجانی،۲۰۰۸). خودکارآمدی، باور به توانایی فرد برای انجام اقدامات مورد نیاز برای موفقیت در وظیفه اش است که به یکی از قوی ترین پیش بینی کننده های عملکرد در حوزه های مختلف ورزشی، تحصیلی، کسب و کار، آموزش و پرورش و …. مبدل شده است(ولترس، ۲۰۰۳). با توجه به این، ادراک خودکارآمدی می تواند در رفتار فرد به راحتی جلوه گر شود؛ چرا که هر فرد با اعتماد به نفس بالا، با انگیزه بیشتر برای اثربخشی فعالیتهای خود تلاش می کند(ایمنگلو، ۲۰۱۰)؛ در نتیجه، سطوح بالایی از خودکارآمدی می تواند برای انگیزش سودمند باشد(فیتر و همکاران، ۲۰۱۲). از دید باندورا، مهد خودکارآمدی در خانه است. کودک در محیط تحریک کننده، به اکتشاف می پردازد و پی می برد اعمالش پیامدهایی به دنبال دارد و به این ترتیب حسی از خودکارآمدی را شکل می دهد(زولا، ۲۰۰۸). اگرچه منابع اولیه خودکارآمدی در خانه است، اما نظام آموزش نیز با روشهای مختلف می تواند بر خودکارآمدی تاثیر گذارد(ظهره وند، ۱۳۸۹). خودکارآمدی افراد، سطح انگیزش آنها را با کنترل میزان کوشش و زمان پایداری در برابر موانع پیش رو تعیین می کند(مهبد و فولادچنگ، ۱۳۹۱). در این بین خودکارآمدی پژوهشی مفهومی است که در سال های اخیر به آن توجه شده است و با استفاده از آن می توان میزان آمادگی افراد در رابطه با فعالیتهای پژوهشی را مورد سنجش قرار دارد(رضاییان و همکاران، ۱۳۹۴). بر این اساس می توان گفت که خودکارآمدی پژوهشی، میزان اعتماد افراد به توانایی خود در انجام فعالیتهای پژوهشی مختلف است(کارشکی و بهمن آبادی، ۱۳۹۲).

ملاحظات پرسشنامه خودکارآمدی پژوهشی فیلیپس و راسل: مقیاس اندازه گیری فیلیپس و راسل(۱۹۹۴) توسط محسن روشنیان رامین و محرم آقازاده (۱۳۹۱) از انگلیسی به فارسی برگردانده شد . همراه فایل این پرسشنامه، سوالات لاتین آن نیز آمده است.

به محض پرداخت موفق لینک دانلود به طور خودکار در اختیار قرار می گیرد و به ایمیل نیز ارسال می شود.

مطلب پیشنهادی

قوی بودن در برابر چالش‌ها: بررسی کلیات سرسختی در روانشناسی

سرسختی نشانه استقامت و تعهد  سرسختی یکی از مفاهیم مهم در روانشناسی است که به …