پرسشنامه جو سازمانی

پرسشنامه جو سازمانی و تعریف مفهومی جو سازمانی: جو سازمانی ویژگی نسبتا با دوامی از سازمان است که موجب تمایز آن سازمان از سایر سازمانها می شود و متضمن ادراک جمعی متجلی شده در عواملی چون استقلال، اعتماد و پیوستگی، حمایت، هویت، شناسایی، ابداع و بی طرفی است و از طریق تعامل های بین اعضاء ایجاد می شود، به عنوان مبنایی جهت تفسیر موقعیت مورد استفاده قرار می گیرد و منعکس کننده هنجارها، ارزش ها، طرز تلقی و نگرش ها از فرهنگ سازمانی است و همچنین به عنوان منبعی موثر و با نفوذ جهت شکل دهی رفتار عمل می کند که توسط پرسشنامه جو سازمانی مورد اندازه گیری قرار می گیرد. پرسشنامه جو سازمانی دارای مولفه هایی است از جمله روحیه گروهی، ملاحظه گری، یا مراعات، نفوذ و پویایی، تاکید بر تولید. مزاحمت، صمیمیت، بی علاقگی، و  فاصله گیری، جو سازمانی نیز مانند دیگر مفاهیم دارای رویکردهایی است که عبارتند از : ۱- رویکرد ساختاری۲- رویکرد ادراکی ۳- رویکرد تعامل و ۴- رویکرد فرهنگی(جهانیان و حسینی(۱۳۹۴).

جو سازمانی عبارت است از مجموعه ای از حالات، خصوصیات یا ویژگی های حاکم بر یک سازمان که آن را گرم، سرد، قابل اعتماد، غیرقابل اعتماد، ترس آور و یا اطمینان بخش، تسهیل کننده یا بازدارنده می سازد و سبب تمایز دو سازمان مشابه از هم می شود(حیدری، عسکریان و دوایی، ۱۳۸۹). جو سازمانی مناسب می تواند در  ایجاد انگیزش برای کارکنان و بهبود روحیه و مشارکت افراد در تصمیم گیری ها و ازدیاد خلاقیت و نوآوری آنان و نیز ایجاد فضای کارآفرینی موثر بوده و به عنوان یک منبع سلامت روانی کارکنان به حساب آید، با این وجود جو سازمانی نامناسب می تواند منبع عمده فشار روانی باشد که اگر این فشارهای روانی در سازمان بیش از حد باشد همچون آفتی نیروها را تحلیل داده، اهداف سازمانی را تهدید کرده و به کاهش کیفیت عملکرد فرد منجر می شود(دهدشتی و همکاران، ۱۳۹۱)

پرسشنامه جو سازمانی هالپین و کرافت: پرسشنامه جو سازمانی یک پرسشنامه استاندارد است که توسط هالپین و کرافت در سال ۱۹۶۳ ساخته شده است. پرسشنامه جو سازمانی شامل ۳۲ سوال است که هشت خرده مقیاس روحیه، صمیمیت، مزاحمت، علاقه مندی، ملاحظه گری، نفوذ، تاکید بر تولید و فاصله گیری در قالب طیف لیکرتی از کاملا مخالف(۱) تا کاملا موافق(۵) می سنجد. پایایی این پرسشنامه با استفاده از ضریب الفای کرونباخ به دست آمده است که در سطح قابل قبول و برابر با ۸۶/۰ محاسبه گردیده است(۱۱).