جمعه , ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

پرسشنامه عدالت سازمانی

تحقیقات در مورد عدالت سازمانی در سی سال اخیر رشد قابل ملاحظه ای داشته است و تحقیقات آزمایشگاهی و میدانی را در بر می گیرد. عدالت سازمانی به رفتار منصفانه و اخلاقی افراد درون یک سازمان اشاره می کند. عامل عدالت با سه عامل زیر تعریف می شود که جملگی به نحوه برخورد عادلانه سازمان با اقشار مختلف و پرهیز از تبعیض دلالت دارند.

-برابری: پرداخت حقوق و مزایای مناسب و عادلانه و نیز نگاه یکسان به عموم کارکنان به عنوان عضوی از سازمان

-بی طرفی: بی طرفی در تصمیم های مربوط به گزینش و ارتقای کارکنان

-عدم تبعیض: اجتناب از هرگونه تبعیض و اعطای حق استیناف به کارکنان، یعنی حق تجدیدنظری خواهی در تصمیم ها

تحقیقات اندیشمندان، همگی با قول یکسان به این موضوع اشاره داشته اند که عدالت سازمانی سه نوع می باشد.

عدالت رویه ای، توزیعی و مراوده ای(۱۲؛ ۱۳؛ ۱۴).

به زعم لیند و تیلور، دو منبع اصلی وجود دارد که ارزیابی ها در مورد میزان رعایت عدالت رویه ای از آنها مشتق می شوند:

-رویه ها و دستورالعملهای رسمی سازمان که از آنها با عنوان مبناهای رسمی عدالت رویه ای نام برده می شود.

-تجارب افراد با اشخاص خاص صاحب اختیار در گروه که وظیفه اداره گروه را بر عهده دارند که این جنبه را مبناهای غیررسمی عدالت رویه ای می نامند. مبناهای رسمی ماهیتا ساختاری هستند و احتمال دارد که در طی زمان ها و موقعیتهای گوناگون و در میان افراد متفاوت ثبات خود را حفظ کنند.

مفهوم عدالت در سازمان ها ریشه در مباحث مربوط به روان شناسی اجتماعی در مورد عدالت توزیعی دارد. عدالت توزیعی با انصاف ادراک شده از پیامدها سر و کار دارد و به منزله یک عامل بالقوه با کاربردهای مهم در زمینه های سازمانی، در نظر رگفته می شود(۱۵).

بسیاری از تحقیقات انجام یافته نشان می دهد که عدالت توزیعی در پرداختها و یا  پاداش های مربوط به کار از تئوری برابری منتج می شود.

زمانی که کارکنان یک سازمان در مورد میزانی که پیامدهای مناسب، درست و اخلاقی هستند، قضاوت می کنند، در واقع میزان رعایت عدالت توزیعی در سازمان را مورد داوری قرار می دهند.

-عدالت مراوده ای، جنبه هایی از فرایند ارتباطات از قبیل ادب، صداقت و احترام بین منبع و دریافت کننده را در بر می گیرد(۱۶). عدالت مراوده ای بر ادراکات افراد از کیفیت رفتارهای بین شخصی، در طول اجرای رویه ها تمرکز می کند. دو عامل در ادراک عدالت مراوده ای نقش کلیدی دارند:

تعدادی از سوالات پرسشنامه عدالت سازمانی کول کویت ۸ سوالی:

۱-حقوق و مزایای دریافتی در ازای کاری که انجام می دهید، منصفانه است.

۲-از نظر سازمانی در جایگاه متناسب با توان و استعداد کاری خود قرار گرفته اید.

مطلب پیشنهادی

قوی بودن در برابر چالش‌ها: بررسی کلیات سرسختی در روانشناسی

سرسختی نشانه استقامت و تعهد  سرسختی یکی از مفاهیم مهم در روانشناسی است که به …