آزمودنی مرجع آکادمی یادگیری و پژوهش
به اعتقاد لاکان(۱۹۸۸)، عشق، لحظه و تبلور آرزومندی بشری است. ریک معتقد بود که عشق جستجوی رستگاری است(۱). درک پدیده عشق مهم می باشد(۲). زیرا همیشه در زمینه عشق ابهام ها و سردرگمی هایی وجود داشته است(۳).
مورتی و راتزین اعتقاد دارند که شیاد برخی از سردرگمی ها در این زمینه به جهت نگرشهای دوسوگرانه ای است که علم نسبت به پژوهشهای مربوط به عشق داشته است:یکی عشق با ماهیت روانشناختی و دیگری عشق با ماهیت ادبی(۴).
از سوی دیگر دلبستگی نگهدارنده نزدیک متقابل بین دو فرد در تمام مراحل زندگی است(۵). اگر چه سبک دلبستگی فرد در سالهای اولیه زندگی شکل می گیرد ولی در تمام طول عمر تداوم می یابد و ابعاد مختلف زندگی فرد از جمله روابط صمیمانه، عشق و ازدواج و چه بسا همسازی زناشویی وی را تحت تاثیر خود قرار می دهد(۶، ۷).
انسان در طول زندگی روابط متعددی را تجربه می کند، اما پیوندجویی، نخستین نیاز برای همنشینی با دیگران است. این انگیزه با دیگران بودن، هم از درون فرد می آید و هم از بیرون، بنابراین هم به شخصیت و هم به شرایط بیرونی بستگی دارد و تحت شرایط لذت بخش و تهدید، بسیار قوی است. افراد نیز در نیازشان برای پیوندجویی متفاوت هستند(۸).
دلبستگی های دوران شیرخوارگی نقش مهمی در توانایی شخص برای برقراری روابط در بزرگسالی دارند(۹). به عبارتی، سبک دلبستگی فرد شامل، سبکهای ایمن، اجتنابی و دوسوگرا تاثیر فراگیری بر روابط او با دیگران دارد(۱۰).
افراد مختلفی که سبکهای دلبستگی متفاوتی دارند، تجارب مختلفی در روابط عاشقانه تجربه می کنند(۶). رابین خاطرنشان می سازد که ارتباط میان عشق و ازدواج موفقیت منحصر به فردی را به عنوان پیوند میان افراد و ساختار جامعه به عشق می دهد(۶).
عشق یک رکن اساسی برای محبت اعضای خانواده به یکدیگر است(۲). به گفته ریزاوی بیشترین علت هم برای ازدواج و هم طلاق عشق یا فقدان آن است. اما لازم به ذکر است که به گفته براگتون، واژه عشق معناو مفهومی یکسان برای هر فرد ندارد و این خود موجب بروز اشتباهاتی در این زمینه می شود(۱۲).
مورتی و راتزین نیز می گویند، بیشتر مردم عقیده دارند که تجربه عشق یا فقدان آن تقریبا بر هر فردی به شیوه ای تاثیر می گذارد. با وجود این شناختها و دانسته ها در مورد پدیده عشق بسیار کم است.
از آنجایی که وظایف عشق عبارتند از: جذب یک همسر، حفظ همسر، تولید مثل، سرمایه گذاری والدی، آنچه پس از بحث عشق مطرح می گردد، مبحث ازدواج است. ازدواج به عنوان مرحله ای مهم از زندگی فرد به شدت از خاستگاه خانوادگی متاثر است و خود می تواند منجر به تشکیل خانواده جدید گردد.
ازدواج پیوندی است که پس از آن انسان به نوعی تحول و رشد می رسد و انتخاب اولیه شرط بسیار مهمی برای ازدواج است. کلودلوی اشتروس در نظریه برخورد دراماتیک معتقد است که ازدواج برخوردی دراماتیک بین فرهنگ و طبیعت، یا میان قواعد اجتماعی و کشش جنسی است(۱۳).
آنچه زوجین از خانواده اصلی شان می آورند و نحوه ای که آنها خانواده هایشان را ترک می کنند، بخش مهمی از فرایند انتخاب همسر و ازدواج آنان را شکل می دهد(۱۴). درصورت بندی اریکسون از مراحل روانی اجتماعی زندگی، ازدواج در مرحله ای اتفاق می افتد که چالش اساسی فرد بین صمیمیت و انزواست. برای سنجش میزان عشق ورزی، از پرسشنامه نگرش به عشق استفاده می شود.
هندریک و هندریک(۱۷) پرسشنامه نگرش به عشق را مرکب از ۴۲ گویه که هر ۷ سوال آن یکی از حالتهای عشق را می سنجد، تهیه کردند که یک ساختار عاملی مطابق با سنخ شناسی لی بود و در مجموع ۶ حالت عشق را می سنجد:
-
(اروسE؛ عشق شهوانی، فاقد منطق، عشق فیزیکی که بواسطه جذابیت و کشش های جسمانی و یا ابراز آن به طور فیزیکی نمایان می گردد، همان عشق در نگاه اول است.
-
لودوس L؛ عشق تفننی، بی تعهد، هوسبازانه، عشق های رومانتیک زودگذر، کثرت گرا نسبت به شریک عشقی، فاقد رابطه درازمدت است.
-
پراگما P؛ عشق منطقی ، عملی، سودجویانه، عشقی که مبتنی بر منافع و دورنمای مشترک می باشد، پایبند به اصول منطق و خردگرا است.
-
استورگ S؛ عشق دوستانه، وابسته به احترام و نگرانی نسبت به منافع متقابل، صمیمانه و متعهد، با رابطه درازمدت، پایدار و بادوام و فاقد شهوت است.
-
مانیا M؛ عشق افراطی، مالکیتی، انحصارطب، وابسته، حسادت برانگیز، دارای شیفتگی شدید به معشوق، فاقد عزت نفس، با عدم رضایت از رابطه، دردسرساز و وسواس گونه است.
-
آگاپه A؛ عشق الهی، بدون خودخواهی، عشق معنوی، فداکارانه، از خودگذشته، نوع دوستانه و بدون چشم داشت است).
پرسشنامه نگرش به عشق توالی تحول نگرش های عشق را در تمام دوره زندگی مطرح می کند(۱۷).
تعدادی از نمونه سوالات پرسشنامه نگرش به عشق هندریک :
۱– من و او از نظر ظاهری با هم تناسب داریم.
۲- احساس می کنم من و او برای هم ساخته شده ایم.
