جمعه , ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

تاریخچه ساخت پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز

تاریخچه ساخت پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز

در زمینه سرمایه روان شناختی تنها ابزاری که تاکنون در بیشتر تحقیقات مورد استفاده وسیعی قرار گرفته است، پرسشنامه سرمایه روانشناختی ۲۴ سؤالی لوتانز است که در جوامع مختلف و فرهنگ های گوناگون و کشورهایی مانند چین و آفریقای جنوبی و کشورهای خاورمیانه، برای تحقیق و کاربرد بومی مورد حمایت قرار گرفته است و روایی و پایایی آن تأیید شده است (لوتانز، ترجمه رضایی منش و همکاران، ۱۳۹۱).

به لحاظ اینکه پرسشنامه مذکور مختص حیطه کاری است، در سال ۲۰۱۱ الیزابت مک گی در رساله دکتری خود تحت عنوان «بررسی پایایی مقیاس سرمایه روانشناختی با استفاده از اندازه گیری فراوانی ها، در جامعه دانشجویان، پرسشنامه لوتانز را با تغییراتی اندکی از حوزه کاری به حوزه عمومی اصلاح کرد. به عنوان مثال گویه «خودم را در کارم فردی موفق می بینم» را به «من خود را در زندگی ام فردی موفق می بینم» تغییر داد. دیگر اینکه در پرسشنامه لوتانز برای سنجش خود کارآمدی از مقیاس پارکر (۱۹۹۸) که مختص حیطه کاری است استفاده شده بود که دارای ۶ سؤال بود. مک گی در این پرسشنامه اصلاح شده از مقیاس خودکارآمدی چن، گالی و ادنه (۲۰۰۱) که مربوط به حوزه های عمومی است و دارای ۸ سؤال است استفاده کرده است. در یک فرآیند تحلیلی و تبیینی دامنه دار، لوتانز (۲۰۰۶) بیان داشته است که بهزیستی ذهنی در درجه اول از عوامل فردی تأثیر می پذیرد که در این میان بر نقش سرمایه روان شناختی تأکید نموده است. امروزه پژوهش درباره بهزیستی و روانشناسی مثبت به طور روزافزون در حال رشد است. بهزیستی روانی شامل احساس مثبت و احساس رضایت مندی عمومی از زندگی که شامل خود و دیگران در حوزه های مختلف خانواده، شغل و نظیر این موارد است. به عبارت دیگر، بهزیستی ذهنی یعنی خوشبختی و خوشی که از طریق رویارویی و مواجهه با چالش های زندگی، مشکلات و نیازها به دست می آید، نه از طریق تفریح کردن و عدم داشتن هر گونه کشمکش و تعارض و نه با داشتن زندگی یکنواخت و بدون تغییر و پستی و بلندی؛ در حقیقت بهزیستی ذهنی انسان در گرو تعامل و همراهی مقولات متضادی چون درد و لذت، بلند پروازی و امیدواری در مقابل رنج و ناامیدی است. ریف در سال ۱۹۸۹ برای اولین بار تعریف چندبعدی از بهزیستی ذهنی را ارائه داد که این ابعاد عبارت اند از: پذیرش خود (داشتن نگرش مثبت در مورد خود و خود سنجی واقع بینانه)، روابط مثبت با دیگران دارای احساسات قوی محبت و همدلی نسبت به همنوع)، خودمختاری (حق تعیین سرنوشت، استقلال)، تسلط بر محیط (توانایی فرد در انتخاب و کنترل محیط)، داشتن هدف در زندگی (احساس معنا و جهت گیری در زندگی)، رشد فردی (توانایی شکوفا ساختن کلیه نیروها و استعدادهای خود) (کیز و ریف، ۲۰۰۲). از جمله پژوهش های انجام گرفته در رابطه سرمایه روان شناختی و بهزیستی ذهنی می توان به چند مورد اشاره کرد. خسروشاهی، هاشمی (۱۳۹۱) در تحقیقی با عنوان «نقش سرمایه روانشناختی در بهزیستی ذهنی، با توجه به اثرات تعدیلی سرمایه اجتماعی» نشان دادند که سرمایه روانشناختی و مؤلفه های آن با بهزیستی ذهنی و سرمایه اجتماعی رابطه مثبت و معنی داری دارد و افرادی که سرمایه روان شناختی مطلوب تری داشته و از سرمایه اجتماعی بالاتری بهره مند هستند، از بهزیستی ذهنی بالاتری نیز برخوردارند. گل پرور و جعفری (۱۳۹۲) در تحقیقی با عنوان «بررسی نقش محافظت کننده سرمایه روانشناختی در برابر اثر تعارض و سرریز شدگی کار- خانواده بر بهزیستی ذهنی پرستاران»، نتایج تحقیق رابطه منفی و معناداری بین تعارض و سرریز شدگی کار- خانواده با سرمایه روان شناختی و بهزیستی ذهنی را نشان داد. به عبارتی با بالا بردن سرمایه روان شناختی توسط خرده مداخلات آموزشی، بهزیستی افراد را می توان به سطح بالاتری رساند. همچنین رحیمی نیا، کریمی مزیدی و محمدزاده (۱۳۹۲) در پژوهشی دیگر، تأثیر واسطه های هیجانی سرمایه روانشناختی بر بهزیستی ذهنی را مورد بررسی قرار دادند که نتایج نشان داد افرادی که از سرمایه روان شناختی بالاتری برخوردار بودند، دارای احساسات مثبت و سازنده بیشتر و احساسات منفی (افسردگی، اضطراب و استرس کمتر و بهزیستی ذهنی بالاتری را داشته اند. در حال حاضر پس از حدود یک دهه از ساخت نظریه و پژوهش در خصوص سرمایه روان شناختی، این سازه به طور گسترده در سراسر جهان به رسمیت شناخته شده است و فراتر از سازمان ها و محیط کاری به حوزه های دیگر زندگی از جمله کسب و کار، بهداشت و سلامت، آموزشی، نظامی، ورزشی و… گسترش پیدا کرده است(لوتانز، جوزف، سوییتمن و هارمز، ۲۰۱۳).

برای سنجش سرمایه روانشناختی از پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز استفاده می شود که برای دانلود آن می توانید اینجا کلیک کنید.

مطلب پیشنهادی

قوی بودن در برابر چالش‌ها: بررسی کلیات سرسختی در روانشناسی

سرسختی نشانه استقامت و تعهد  سرسختی یکی از مفاهیم مهم در روانشناسی است که به …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پنج × پنج =