جمعه , ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

رضایت از زندگی چست و چگونه اندازه گیری می شود

فیلسوفان و اندیشمندان در طول تاریخ همواره بر این باور بوده اند که ویژگیهای مانند دوست داشتن، عقل و عدم وابستگی، از جمله مؤلفه های اساسی رضایت از زندگی است. بررسیهای تجربی در مورد رضایت از زندگی و به دنبال آن در چهارچوبی گسترده تر بهزیستی فاعلی از اوایل قرن بیستم شکل گرفتند؛ برای مثال فلوگل (۱۹۲۵ نقل از لوپز، ۲۰۰۲) خلق و خو را از طریق ثبت رویدادهای عاطفی مطالعه کرد. پژوهشگران بعد از جنگ جهانی دوم نیز رضایت از زندگی و شادکامی را با استفاده از فهرستهای ساده بررسی کردند.

در قلمرو بهزیستی فاعلی چند فرایند تاریخی را می توان مشخص کرد : ۱) مطالعات جامعه شناسان که عمدتا متمرکز بر بررسی تأثیر عوامل جمعیت شناختی مانند در آمد و ازدواج بر بهزیستی فاعلی است. ۲) پژوهشهای متخصصان بهداشت روانی با تأکید بر این اندیشه که بهداشت روانی فراتر از فقدان نشانه های افسردگی و غمگینی است و شادکامی و رضایت از زندگی را نیز در بر می گیرد. ۳) پژوهشهای روان شناسان شخصیت که به بررسی شخصیت افراد خوشحال و غمگین پرداخته اند.

در سالهای اخیر پژوهش در زمینه بهزیستی فاعلی، که به چگونگی ارزشیابی افراد از زندگی خود می پردازد، رو به فزونی است. این ارزشیابی، نوع بازخورد نسبت به رویدادها، قضاوت درباره میزان رضایت از زندگی و رضایت از موضوعهایی مانند ازدواج و کار را در بر می گیرد. بهزیستی فاعلی از چند جهت اهمیت دارد : ۱) تأمین سلامت روانی، جسمانی و افزایش طول عمر ۲) اثبات ارزش شادکامی برای انسان ۳) اندازه گیری شاخص کیفیت زندگی در کنار شاخصهای اقتصادی و اجتماعی مانند تولید ناخالص ملی (GNP) و میزان سلامت یا جرم (دینر و دیگران، ۲۰۰۳).

مؤلفه های عمده بهزیستی فاعلی عبارتند از : مؤلفه های عاطفی که معمولا به عاطفه مثبت و منفی تقسیم می شود و مؤلفه شناختی که رضایت از زندگی را در بر می گیرد . رضایت از زندگی به یک فرایند قضاوتی – شناختی اشاره دارد. که در آن افراد کیفیت زندگی خود را براساس مجموعه ای از ملاکها ارزشیابی می کنند. اگرچه اشخاص مختلف در زمینه مؤلفه های مهم یک زندگی خوب از قبیل سلامت و روابط موفق با یکدیگر توافق دارند، اما به این مؤلفه ها وزنهای متفاوتی می دهند.

مع هذا، توجه به مسئله رضایت از زندگی در مقایسه با افسردگی و اضطراب در علوم انسانی به مراتب کمتر بوده است. برای مثال مایر و دینر  با مراجعه به چکیده مقاله های علوم روان شناختی بین سالهای ۱۹۶۷ تا ۱۹۹۴ به این نتیجه رسیدند که تعداد مقاله های منتشر شده در قلمرو افسردگی و اضطراب به ترتیب ۴۶۳۸۰ و ۳۶۸۵۱ مقاله بوده است، در حالی که فقط ۲۳۸۹ مقاله در ارتباط باشادکامی، ۲۳۴۰ مقاله مرتبط با رضایت از زندگی و ۴۰۵ مقاله در زمینه لذت نگاشته شده بودند.

به منظور اندازه گیری رضایت از زندگی مقیاسهای متعددی تهیه شده اند که بسیاری از آنها متشکل از یک سئوال و برخی از آنها فقط برای جمعیت بزرگسال مناسب بوده اند. دینر و دیگران (۱۹۸۵) پرسشنامه رضایت از زندگی (SWLS) را برای همه گروههای سنی تهیه کردند. این مقیاس متشکل از ۴۸ سئوال بود که میزان رضایت از زندگی و بهزیستی را منعکس می کرد و تحلیل عاملی نشان داد که از سه عامل تشکیل شده است. ۱۰ سئوال آن با رضایت از زندگی مرتبط بود که پس از بررسیهای متعدد در نهایت به ۵ سئوال کاهش یافت و به عنوان یک مقیاس مجزا مورد استفاده قرار گرفت.

مطلب پیشنهادی

قوی بودن در برابر چالش‌ها: بررسی کلیات سرسختی در روانشناسی

سرسختی نشانه استقامت و تعهد  سرسختی یکی از مفاهیم مهم در روانشناسی است که به …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

12 + 9 =