شنبه , ۸ اردیبهشت ۱۴۰۳

پرسشنامه رضایت مندی زوجیت افروز

یکی از مهم ترین تعاریف مفهوم رضامندی زوجیت با رضایت زناشویی توسط “هاپکینز” انجام گرفته است. وی، رضایت زناشویی را چنین تعریف می کند: «رضایت زناشویی یا رضامندی زوجیت ، احساسات عینی از خشنودی، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر در مواقعی است که تمامی جنبه های ازدواجشان را در نظر می گیرند.» رضایت یک متغیر نگرشی است و بنابراین خصوصیت فردی زن و شوهر محسوب می شود و طبق تعریف فوق رضایت زناشویی در واقع، نگرش مثبت و لذت بخشی است که زن و شوهر از جنبه های مختلف روابط زناشویی خود دارند و نارضایتی زناشویی در واقع نگرش منفی و ناخشنودی است که از جنبه های مختلف روابط زناشویی وجود دارد. اساسأ، اگر رضامندی زوجیت حاصل مبادله رفتارهای پاداش بخش باشد، عدم رضامندی فقط هنگامی خواهد بود که دو شریک از چیزی رنج برند (پیامانی، ۱۳۹۲). به اعتقاد اولسون و همکاران (۱۹۸۹)، سه زمینه کلی رضایت زناشویی یا رضامندی زوجیت که با یکدیگر تعامل داشته و وابسته به یکدیگرند، عبارت اند از: رضایت افراد از ازدواجشان، رضایت از زندگی زناشویی و رضایت از زندگی به طور کلی. اولسون رضایت افراد از ازدواجشان را زمینه ساز هسته اصلی رضایت از زندگی می داند و به عبارتی می توان گفت که سلامت جامعه و خانواده در گرو رضایت افراد از ازدواجشان است. برای سنجش رضایت زناشویی از پرسشنامه رضایت مندی زوجیت افروز یا همان پرسشنامه رضایت مندی زوجیت افروز استفاده می شود.

مقیاس رضایت مندی زوجیت افروز یک ابزار سنجش برای بررسی رضایت مندی زناشوئی است که دکتر غلامعلی افروز آن را برای حوزه های کاربردی از قبیل مشاوره خانوادگی در زمینه ارزیابی میزان رضایت مندی زوجیت تدوین کرده اند که این مقیاس دارای  ۱۱۰ سوال می باشد. سوالات به صورت چند گزینه ای و در طیف لیکرت از کاملا موافقم ، موافقم، مخالفم و کاملا مخالفم می باشد. نسخه ۱۱۰ سوالی که فرم اصلی می باشد طبق نظر مولف آن ، ۱۰ عامل را مورد بررسی قرار می دهد، که عبارتند از : مطلوب اندیشی همسران، رضایت زناشوئی، رفتارهای شخصی ، رفتارهای ارتباطی و اجتماعی، روش حل مسأله، امور مالی و فعالیت های اقتصادی، احساسات و رفتارهای مذهبی، روش فرزند پروری، اوقات فراغت، نحوه تعامل (کلامی۔ بصری – حرکتی رفتاری).

 روش نمره گذاری پرسشنامه رضایت مندی زوجیت افروز در طیف لیکرت است که براساس این روش هریک از گزینه های کاملا مخالفم، مخالفم، موافقم، نظری ندارم و کاملا موافقم به ترتیب نمرات(۱، ۲، ۳، ۴، ۵) را به خود اختصاص می دهند. بالا بودن نمره در مقیاس رضایت مندی زوجیت افروز نشانه سطح رضایت مندی بیشتر، و پایین بودن آن نشانه میزان رضایت کمتر است. برای به دست آوردن نمره مربوط به هر یک از خرده مقیاس ها کافی است نمره عبارات مربوط به خرده مقیاس ها را با هم جمع نموده، سپس از جمع امتیاز، نمره کلی به دست آید.

در پژوهشی که قدرتی (۱۳۸۸)، با عنوان بررسی تحلیلی رابطه خلاقیت با رضامندی زناشویی در والدین دانش آموزان تیزهوش شاغل در مدارس سمپاد، غیر انتفاعی و عادی شهر تهران انجام داد، روایی فرم کوتاه پرسشنامه رضایت مندی زوجیت افروز را نیز با پرسشنامه رضایت مندی زناشویی انریچ محاسبه کرد که در سطح معناداری (۰۰۱/۰)p و با %۹۹ اطمینان همبستگی ۴۳۱/۰ را بدست آورد .همچنین ضریب اعتبار با استفاده از آلفای کرونباخ برای فرم کوتاه (۵۰ سوالی) ۹۵۷/۰ بوده که نشان دهنده اعتبار بسیار مطلوب مقیاس رضایت مندی زوجیت افروز می باشد.

محبی (۱۳۹۰) در پژوهشی، به سنجش عملی بودن، اعتبار و روایی پرسشنامه رضایت مندی زوجیت افروز پرداخته است. برای محاسبه اعتبار این مقیاس از ضریب آلفای کرونباخ استفاده کرد که مقدار این آمار (۹۸۹/۰) بدست آمد که نشان دهنده اعتبار بالا و بسیار مطلوب مقیاس رضایت زوجیت افروز می باشد. همچنین نتایج تحلیل عاملی و روایی سازه تعداد ۹ عامل را در این مقیاس نشان داد. برای تعیین روایی ملاکی آن نیز، از پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ هم زمان با اجرای این آزمون استفاده کرد که، در سطح معناداری ۹۹ درصد، همبستگی (۴۳۷/۰) بدست آمد که نتایج حاکی از وجود روایی همگرای مطلوب ابزار فوق است. نکته مهم اینکه در این پژوهش نمره کل مقیاس رضامندی زوجیت افروز مورد نظر بوده است.

تعدادی از نمونه سوالات پرسشنامه:

۱-همسرم با خلق و خوی من آشناست و برای او قابل قبول یا قابل تحمل است.

۲-همسرم به اوقات فراغت من بسیار اهمیت می دهد.

۳-همیشه رابطه خوب و خوشایندی با همسرم دارم.

مطلب پیشنهادی

قوی بودن در برابر چالش‌ها: بررسی کلیات سرسختی در روانشناسی

سرسختی نشانه استقامت و تعهد  سرسختی یکی از مفاهیم مهم در روانشناسی است که به …